(1) Liên hệ việc sử dụng các công cụ CSTT của NHNN VN từ năm 2008 đến nay

Trước bối cảnh phức tạp của KT TG và trong nước trong 6 tháng đầu năm 2008, NHNN VN đã có những phản ứng kịp thời, sử dụng đồng bộ và quyết liệt về điều hành chính sách tiền tệ thắt chặt nhằm kiềm chế LP có hiệu quả và ổn định KT vĩ mô. Các công cụ chính sách tiền tệ được điều hành linh hoạt để hút tiền từ lưu thông nhưng vẫn đảm bảo tính thanh khoản cho nền KT, điều hành linh hoạt tỷ giá theo tín hiệu thị trường. NHNN đã tăng cường công tác thanh tra, giám sát hđ của thị trường ngoại hối và của các TCTD, hạn chế tăng trưởng tín dụng quá nóng có thể gây mất an toàn hệ thống của các TCTD. Đến cuối năm 2008, để chủ động ngăn chặn suy giảm KT, chính sách tiền tệ thắt chặt được chuyển dần sang nởi lỏng 1 cách thận trọng.
Tính chung cả năm, NHNN đã 3 lần tăng và 5 lần giảm lãi suất cơ bản. Lãi suất tái cấp vốn, lãi suất tái chiết khấu cũng có tần suất điều chỉnh tương ứng. Cơ chế điều hành tỷ giá ghi nhận những điều chỉnh chưa từng có trong lịch sử. Biên độ có 3 lần nới rộng, từ +/-0,75% lên +/-3%; tỷ giá bình quân liên NH có 2 lần điều chỉnh mạnh, vào tháng 6 và cuối tháng 12. NHNN tiếp tục điều hành linh hoạt, đồng bộ các công cụ chính sách tiền tệ, kết hợp hài hòa, linh hoạt giữa điều hành tỷ giá và lãi suất; tăng cường phối hợp với các bộ, ngành để đảm bảo nhất quán giữa các chính sách KT vĩ mô, nhất là giữa chính sách tiền tệ và chính sách tài khóa; nâng cao hiệu quả công tác thống kê, dự báo, phản ứng kịp thời trước những diễn biến KT, tiền tệ trong nước và quốc tế; bảo đảm tính thanh khoản của các TCTD…
NHNN đã điều hành CSTT theo hướng thắt chặt để kiềm chế tốc độ tăng tổng phương tiện thanh toán và kiểm soát tốc độ tăng trưởng tín dụng nhằm đảm bảo mức tăng tổng dư nợ tín dụng của hệ thống NH ko vượt quá 30%.
Để thực hiện mục tiêu này, NHNN đề ra những giải pháp và biện pháp cụ thể:
- Chỉ đạo các TCTD kiểm soát chặt chẽ những lĩnh vực cho vay có rủi ro cao như đầu tư KD CK, BĐS thông qua việc siết chặt lại các đk được cho vay và khống chế tổng dư nợ cho vay, chiết khấu giấy tờ có giá để đầu tư KD CK ko được vượt quá 20% vốn điều lệ của TCTD; yêu cầu các TCTD khống chế tỷ trọng và tốc độ tăng trưởng dư nợ cho vay BĐS ở mức hợp lý so với tổng dư nợ và nguồn vốn cho vay; ban hành mới cơ chế cho vay bằng ngoại tệ của TCTD theo hướng chặt chẽ hơn nhằm hạn chế cho vay đối với nhu cầu ko nhất thiết phải sd vốn ngoại tệ.
- Sd các công cụ của CSTT như lãi suất, tỷ giá, dự trữ bắt buộc, thị trường mở để điều tiết lượng vốn khả dụng của các NHTM và từ đó tđ lên khả năng cung vốn NH ra thị trường theo mục đích đặt ra và thu hút mạnh tiền từ lưu thông về, cụ thể: tăng tỷ lệ DTBB, tăng khối lượng bán tín phiếu trên nghiệp vụ thị trường mở và phát hành 20.300 tỷ đồng tín phiếu bắt buộc đối với các TCTD có quy mô vốn huy động bằng VND trên 1000 tỷ đồng.
- 6 tháng đầu năm 2008, NHNN đã 2 lần thay đổi các lãi suất cơ bản, lãi suất tái cấp vốn, lãi suất chiết khấu theo hướng tăng lên. Điều này được thực hiện nhằm tạo hành lang lãi suất phù hợp với định hướng kiểm soát tốc độ tăng trưởng dư nợ tín dụng và từng bước đảm bảo lãi suất thực dương cho người gửi tiền, cụ thể:
+ Tăng lần 1: lãi suất cơ bản lên 12%/năm, lãi suất tái cấp vốn lên 13%/năm, lãi suất chiết khấu lên 11%/năm.
+ Tăng lần 2: lãi suất cơ bản lên 14%/năm, lãi suất tái cấp vốn lên 15%/năm, lãi suất chiết khấu lên 13%/năm.